خط فرمان به آرامی از رابط کاربری ویندوز پنهان شده و البته ماکروسافت دلایل خوبی برای این کار دارد: دستورات CMD ابزاری قدیمی و عمدتاً غیر ضروری ، از عصر ورود های نوشتاری هستند. اما برخی از دستورات همچنان مفید هستند و ویندوز 8 و 10 حتی ویژگی های جدیدی را اضافه کرده اند.
در اینجا دستورات ضروری را ارائه می کنیم که هر کاربر ویندوز باید بداند.
دستورات خط فرمان ویندوز
اگر تا به حال با خط فرمان ویندوز کار نکرده اید، چیزهای زیادی از دست داده اید. اگر تایپ درست دستور ها را بدانید، ابزارهای مفید زیادی وجود دارد که می توانید از آنها استفاده کنید.
1- Assoc
اکثر فایل ها در ویندوز با برنامه خاصی مرتبط هستند که به طور پیش فرض برای باز کردن این نوع فایل اختصاص داده شده است. گاهی اوقات، یادآوری این ارتباطات می تواند گیج کننده باشد. شما می توانید با وارد کردن دستور assoc مرور کنید که کدام برنامه به کدام فایل مرتبط شده است. این دستور لیست کاملی از پسوندهای فایل ها و برنامه های مرتبط را نمایش می دهد.
همچنین می توانید این دستور را یک قدم به پیش ببرید تا پیوند فایل با برنامه ها را تغییر دهید. به عنوان مثال، assoc.txt= ارتباط فایل های متنی را به هر برنامه ای که بعد از علامت مساوی وارد می کنید، تغییر می دهد. خود دستور assoc هم نام پسوندها و هم نام برنامه ها را نشان می دهد که به شما در استفاده صحیح از این دستور کمک می کند.
در ویندوز 10، می‌توانید رابط کاربری کاربرپسندتری را مشاهده کنید که به شما امکان میدهد پیوندهای نوع فایل را در محل تغییر دهید. به تنظیمات (ویندوز + I) > برنامه‌ها > برنامه‌های پیش‌فرض بروید و برنامه پیش‌فرض بر اساس نوع فایل را انتخاب کنید.
2- Cipher
حذف فایل‌ها روی یک هارد دیسک مکانیکی واقعاً آنها را حذف نمی‌کند. در عوض، فایل‌ها را به‌عنوان غیرقابل دسترس و فضایی که اشغال کرده‌اند را به‌عنوان آزاد علامت‌گذاری میکند. فایل ها تا زمانی که سیستم آنها را با داده های جدید بازنویسی نکند، قابل بازیابی باقی می مانند و به این شکل ، انتقال اطلاعات ممکن است کمی طول بکشد.
با این حال، دستور cipher یک دایرکتوری را با نوشتن داده های تصادفی روی آن پاک می کند. به عنوان مثال، برای پاک کردن درایو C خود، از دستور cipher /w:c استفاده می کنیم که فضای خالی درایو را پاک می کند. این دستور داده های حذف نشده را بازنویسی نمی کند، بنابراین با اجرای این دستور، فایل های مورد نیاز خود را پاک نمی کنید.
شما می توانید از تعداد زیادی دستورات رمزنگاری دیگر نیز استفاده کنید، با این حال، معمولاً با وجود امکان BitLocker این قابلیت ها زائد به نظر میرسند.
3- Driverquery
درایورها از مهمترین نرم افزارهای نصب شده روی کامپیوتر شما هستند. درایورهایی با پیکربندی نادرست ، فقدان درایور یا ورژن های قدیمی درایور ها در ویندوز می توانند انواع مشکلات را ایجاد کنند، بنابراین یک نیاز اساسی است که به لیستی از موارد موجود در کامپیوتر خود دسترسی داشته باشید.
این دقیقاً همان کاری است که دستور driverquery انجام می دهد. برای به دست آوردن اطلاعات بیشتر، از جمله دایرکتوری ای که درایور در آن نصب شده است، می توانید آن را به driverquery -v تغییر دهید.
4- File Compare
با استفاده از این دستور می توانید تفاوت های متنی بین دو فایل را شناسایی کنید. این به ویژه برای نویسندگان و برنامه نویسانی که سعی در یافتن تغییرات کوچک بین دو نسخه از یک فایل دارند مفید است. کافی است fc و سپس مسیر دایرکتوری و نام دو فایلی را که می خواهید مقایسه کنید تایپ کنید.
همچنین می توانید دستور را به روش های مختلفی گسترش دهید. تایپ کردن /b فقط خروجی باینری را مقایسه می کند و /l فقط متن ASCII را مقایسه می کند.
برای مثال، می توانید از موارد زیر استفاده کنید:
fc /l "C:\Program Files (x86)\example1.doc" "C:\Program Files (x86)\example2.doc"
دستور بالا متن ASCII را در دو فایل ورد مقایسه میکند.
5- Ipconfig
این دستور آدرس IP را که رایانه شما در حال حاضر از آن استفاده می کند، نمایش خواهد داد. اما اگر اینترنت شما توسط روتر تقسیم میشود (مانند اکثر کامپیوترهای امروزی)، در عوض آدرس شبکه محلی روتر را دریافت خواهید کرد.
با این حال، ipconfig به دلیل قابلیت گسترش پذیری بالایش مورد توجه قرار گرفته است. ipconfig /release و به دنبال آن ipconfig /renew می تواند رایانه ویندوزی شما را مجبور کند یک آدرس IP جدید بخواهد. این دستور در مواقعی مفید است که ویندوز اعلام می کند آدرس IP در دسترس نیست. همچنین می توانید از ipconfig /flushdns برای بازخوانی آدرس DNS خود استفاده کنید. اگر Windows network troubleshooter نتواند به درستی مشکلات شبکه را عیب یابی کند (که اغلب همینطور است) این دستورات بسیار کاربردی خواهند بود.
6- Netstat
وارد کردن دستور netstat -an لیستی از پورت‌های باز و آدرس‌های IP مرتبط را در اختیار شما قرار میدهد. این دستور همچنین به شما می گوید که هر پورت در چه وضعیتی است.
این دستور زمانی که می خواهید دستگاه های متصل به کامپیوتر خود را عیب یابی کنید یا نگران هستید که یک تروجان سیستم شما را آلوده کند و می خواهید اتصال مخرب را پیدا کنید، کارآمد است.
7- Ping
گاهی اوقات، میخواهید بدانید که آیا بسته ها به یک دستگاه خاص در شبکه شما می رسند یا خیر. اینجاست که پینگ به کار می آید.
تایپ کردن پینگ به دنبال آدرس IP یا دامنه وب، یک سری بسته آزمایشی را به آدرس مشخص شده ارسال می کند. اگر به مقصد رسیده و بازگردند ، متوجه میشوید که دستگاه قادر به برقراری ارتباط با رایانه شخصی شما است. اگر انتقال داده انجام نشود، خواهید دانست که چیزی مانع ارتباط بین دستگاه و رایانه شما می شود. این امر می تواند به شما کمک کند تا علت مشکل را بیابید و متوجه شوید که آیا ریشه مشکل در پیکربندی نامناسب شبنکه است یا خرابی سخت افزار شبکه.
8- Pathping
این دستور یک نسخه پیشرفته‌تر از پینگ است که در صورت وجود چندین روتر بین رایانه شخصی شما و دستگاهی که در حال آزمایش آن هستید مفید است. مانند پینگ، شما از این دستور با تایپ pathping به دنبال آدرس IP استفاده می کنید، اما برخلاف پینگ، این دستور اطلاعاتی در مورد مسیری که بسته های آزمایشی طی می کنند نیز نمایش میدهد.
9- Tracert
دستور tracert هم شبیه به Pathping است. یک بار دیگر، tracert و سپس آدرس IP یا دامنه مورد نظر برای ردیابی را تایپ کنید. اطلاعاتی در مورد هر مرحله از مسیر بین رایانه شخصی خود و هدف دریافت خواهید کرد. با این حال، بر خلاف Pathping، tracert همچنین مدت زمان (بر حسب میلی ثانیه) را ردیابی می کند که هر پرش بین سرورها یا دستگاه ها چقدر طول می کشد.
10- Powercfg
Powercfg یک فرمان بسیار قدرتمند برای مدیریت و ردیابی نحوه مصرف انرژی کامپیوتر شما است. می‌توانید از دستور powercfg hibernate on و powercfg hibernate off برای مدیریت هایبرنیت کردن سیستم استفاده کنید و همچنین می‌توانید از دستور powercfg /a برای مشاهده وضعیت‌های صرفه‌جویی در مصرف برق که در حال حاضر در رایانه شما موجود است استفاده کنید.
یکی دیگر از دستورات مفید powercfg /devicequery s1_supported است که لیستی از دستگاه های موجود در رایانه شما را نشان می دهد که از حالت آماده به کار متصل پشتیبانی می کنند. وقتی فعال است، می‌توانید از این دستگاه‌ها برای خارج کردن رایانه‌تان از حالت آماده به کار، حتی از راه دور، استفاده کنید.
می‌توانید با انتخاب دستگاه در Device Manager، باز کردن ویژگی‌های آن، رفتن به تب Power Management و سپس علامت زدن کادر Allow this device to wake the computer، این مورد را فعال کنید.
Powercfg /lastwake همچنین به شما نشان می دهد آخرین بار چه دستگاهی کامپیوتر شما را از حالت خواب بیدار کرده است. اگر به نظر می رسد رایانه شخصی خود به طور تصادفی از خواب بیدار می شود، می توانید از این دستور برای عیب یابی استفاده کنید.
می توانید از دستور powercfg /energy برای تهیه گزارش دقیق مصرف انرژی رایانه شخصی خود استفاده کنید. گزارش پس از اتمام فرمان در دایرکتوری مشخص شده ذخیره می شود.
این گزارش هرگونه نقص سیستمی را که ممکن است مصرف برق را افزایش دهد، مانند دستگاه‌هایی که حالت‌های خواب را مسدود می‌کنند یا با پیکربندی ضعیف پاسخگویی مناسبی به تنظیمات مدیریت انرژی شما ندارند ، به شما اطلاع میدهد.
ویندوز 8 powercfg /batteryreport را اضافه کرد که تجزیه و تحلیل دقیق استفاده از باتری را در صورت وجود ارائه می دهد. این گزارش معمولاً به فولدر کاربری ویندوز شما ارسال می شود، جزئیاتی در مورد زمان و طول چرخه شارژ و دشارژ، میانگین عمر باتری در طول عمر و ظرفیت تخمینی باتری ارائه می دهد.
11- Shutdown
ویندوز 8 دستور shutdown را معرفی کرد که همانطور که حدس زدید ، کامپیوتر شما را خاموش می کند.
این قابلیت البته با دکمه خاموش کردن سیستم که قبلاً به راحتی قابل دسترس بود، اضافی به نظر میرسد ، اما چیزی که اضافی نیست دستور shutdown /r/o است که رایانه شما را مجدد راه اندازی کرده و منوی Advanced Start Options را نمایش میدهد، جایی که می توانید به حالت Safe Mode و ریکاوری ویندوز دسترسی داشته باشید. این قابلیت هنگامی مفید است که قصد داشته باشید سیستم را برای عیب یابی ، مجددا راه اندازی کنید.
12- Systeminfo
این دستور به شما یک نمای کلی از پیکربندی کامپیوترتان می دهد. این لیست شامل سیستم عامل و سخت افزار شما می شود. به عنوان مثال، می‌توانید تاریخ نصب ویندوز، آخرین زمان راه‌اندازی، نسخه BIOS، حافظه کل و موجود، هات فیکس نصب‌شده، تنظیمات کارت شبکه و موارد دیگر را جستجو کنید.
از systeminfo /s و به دنبال آن نام هاست در شبکه محلی خود استفاده کنید تا اطلاعات آن سیستم را از راه دور دریافت کنید. این امر ممکن است به موارد اضافی مانند نام کاربری و رمز عبور نیاز داشته باشد، مانند این:
systeminfo /s [host_name] /u [domain]\[user_name] /p [user_password]
13- System File Checker
System File Checker یک ابزار اسکن و تعمیر خودکار است که بر روی فایل های سیستمی ویندوز تمرکز دارد.
برای عملکرد مناسب این ابزار باید خط فرمان را با مجوز مدیریت اجرا کرده و دستور sfc /scannow را وارد کنید. اگر SFC هر گونه فایل خراب یا مفقودی را پیدا کند، به طور خودکار با استفاده از کپی‌های ذخیره شده توسط ویندوز که تنها برای این منظور نگهداری شده اند، آنها را جایگزین میکند. برای دستگاه های ضعیفی مانند لپتاپ های قدیمی ، اجرای این فرمان می تواند تا نیم ساعت طول بکشد.
14- Tasklist
می‌توانید از دستور tasklist برای ارائه فهرستی از تمام کارهایی که روی رایانه شخصی شما در حال اجرا هستند استفاده کنید. اگرچه عملکرد این دستور تا حدودی با Task Manager مشابه است، اما گاهی اوقات این ابزار ممکن است عملکرد هایی را پیدا کند که در Task Manager از دید پنهان هستند.
همچنین طیف گسترده ای از اصلاح کننده های این دستور هم وجود دارد که آن را کاربردی تر می سازد. Tasklist -svc سرویس های مرتبط به هر عملکرد را نشان می دهد، tasklist -v برای به دست آوردن جزئیات بیشتر در مورد هر عملکرد به کار میرود و tasklist -m فایل های DLL مرتبط با وظایف فعال را پیدا می کند. این دستورات برای عیب یابی پیشرفته مفید هستند.
15- Taskkill
وظایفی که در دستور tasklist ظاهر می‌شوند دارای شناسه اجرایی و پردازشی (یک عدد چهار یا پنج رقمی) هستند. می‌توانید برنامه را با استفاده از taskkill -im و نام فایل اجرایی یا taskkill -pid و شناسه فرآیند متوقف کنید. باز هم، این دستور با وجود Task Manager زائد به نظر میرسد ، اما می‌توانید از آن برای از بین بردن برنامه‌هایی که به دستورات پاسخ نمیدهند یا پنهان شده استفاده کنید.
16- Chkdsk
هنگامی که علائم نشان می‌دهند که یک دیسک درایو دچار بد سکتور، اطلاعات از دست رفته و سایر خطاهای منطقی یا فیزیکی شده است، ویندوز به طور خودکار درایو شما را برای اسکن تشخیصی chkdsk علامت‌گذاری میکند.
اگر مشکوک هستید هارد دیسک شما خراب است، می توانید به صورت دستی اسکن را شروع کنید. ابتدایی ترین دستور chkdsk c: است که بلافاصله درایو C: را بدون نیاز به راه اندازی مجدد کامپیوتر اسکن می کند.اگر پارامترهایی مانند /f، /r، /x یا /b را به شکل chkdsk /f /r /x /b c: اضافه کنید ، chkdsk همچنین خطاها را برطرف میکند، داده‌ها را بازیابی میکند، درایو را جدا میکند و مشکلات بد سکتور را مرتفع میکند. این اقدامات نیاز به راه اندازی مجدد دارند، زیرا فقط با غیر فعال بودن ویندوز می توانند اجرا شوند.
اگر می‌بینید chkdsk در هنگام راه‌اندازی اجرا میشود، بگذارید کار خودش را انجام دهد. با این حال، اگر اجرای دستور متوقف شد و زمان زیادی غیر فعال بود، به مقالات عیب‌یابی chkdsk مراجعه کنید.
17- Schtasks
Schtasks دسترسی شما از طریق خط فرمان به Task Scheduler است، یکی از بسیار ابزارهای مدیریتی ویندوز که شدیدا نادیده گرفته شده است. در حالی که می توانید از رابط کاربری گرافیکی برای مدیریت وظایف برنامه ریزی شده خود استفاده کنید، خط فرمان به شما امکان می دهد دستورات پیچیده را کپی و جایگذاری کنید تا چندین کار مشابه را بدون نیاز به کلیک کردن روی گزینه های مختلف تنظیم کنید. در نهایت، زمانی که پارامترهای کلیدی را به حافظه سیستم سپردید ، استفاده از آن بسیار ساده تر است.
برای مثال، به این شکل می‌توانید هر جمعه ساعت ۱۱ شب، رایانه‌تان را برای راه‌اندازی مجدد برنامه‌ریزی کنید:
schtasks /create /sc weekly /d FRI /tn "auto reboot computer weekly" /st 23:00 /tr "shutdown -r -f -t 10"
برای تکمیل این روند، می‌توانید وظایفی را برای اجرای برنامه ای خاص در هنگام راه‌اندازی برنامه‌ریزی کنید:
schtasks /create /sc onstart /tn "launch Chrome on startup" /tr "C:\Program Files (x86)\Google\Chrome\Application\Chrome.exe"
برای اجرای دستور بالا برای برنامه های مختلف، کافی است آن را کپی، پیست کرده و به شکل مورد نیاز تغییر دهید.
18- Format
هنگامی که نیاز به فرمت یک درایو دارید، می توانید از رابط کاربری گرافیکی Windows File Explorer استفاده کنید یا درعوض می توانید به خط فرمان مراجعه کنید. برای استفاده از این دستور به مجوز Administrator نیاز دارید. مطمئن شوید که درایو مورد نظر برای فرمت و به دنبال آن پارامترهای مورد نظر را مشخص کرده اید.
دستور زیر به سرعت درایو D را با سیستم فایل exFAT به اندازه 2048 بایت فرمت می کند و نام آن را به "label" (بدون نام خاص) تغییر می دهد.
format D: /Q /FS:exFAT /A:2048 /V:label
همچنین می‌توانید از این دستور برای جدا کردن درایو (/X) استفاده کنید یا اگر با NTFS فرمت شده است، آن را به تنظیمات پیش‌فرض (/R) تبدیل کنید. اگر با مشکل مواجه شدید، برای دریافت کمک ، از Format/? استفاده کنید.
19- Prompt
اگر هم می خواهید خط فرمان خود را سفارشی کنید تا شامل دستورالعمل ها یا اطلاعات خاصی باشد ، با دستور prompt می توانید این کار را انجام دهید!
این یکی را امتحان کنید:
prompt Your wish is my command:
می توانید زمان، تاریخ، درایو و مسیر فعلی، شماره نسخه ویندوز و موارد دیگر را اضافه کنید.
prompt $t on $d at $p using $v:
"prompt" را تایپ کنید تا خط فرمان خود را به تنظیمات پیش فرض برگردانید یا فقط خط فرمان را مجددا راه اندازی کنید. متأسفانه، این تنظیمات دائمی نیستند.
20- Cls
اگر پنجره خط فرمان شما به هم ریخته است و تمام دستورات بالا را امتحان کرده اید ، آخرین دستوری که باید بدانید ، این است تا دوباره همه چیز را پاک کنید.
cls
همین!
منبع: Makeuseof.com